Giftige planten

Er circuleren op Internet vele lijstjes van giftige planten en struiken. Van lang niet alle planten en struiken is bekend in welke mate ze schadelijk zijn voor de gezondheid van de diverse diersoorten. Evenmin is van alle planten en struiken bekend welke symptomen ze veroorzaken. Een aantal staat wel te boek als min of meer giftig.

Adelaarsvaren
Een gevaarlijke varensoort die zowel vers als gedroogd giftig is vanwege anti-thiamine. De meest voorkomende verschijnselen zijn: bloedingen (bloed in urine), blaaskanker, darmkanker en blindheid.

Berenklauw
Leidt bij mens en dier tot huidirritatie en blaren.

Eikels
Vooral onrijpe eikels en jonge bladeren van eikenbomen veroorzaken problemen, zoals verstopping, koliek en bloederige diarree, doordat ze een hoog gehalte looizuur bevatten. Dieren die grote aantallen onrijpe eikels eten krijgen te maken met vergiftigingsverschijnselen. Symptomen daarvan kunnen zijn een stijve gang, verlammingsverschijnselen, veel drinken en plassen.

Engels raaigras
Engels raaigras is een normale grassoort, waarin zich in de zomer en de herfst giftige stoffen kunnen voordoen. Deze stoffen hebben een effect op het zenuwstelsel. De dieren gaan wankelen, vandaar dat gesproken wordt over Ryegrass staggers (ryegrass = raaigras, to stagger = (doen) wankelen). De giftige stoffen in Engels raaigras veroorzaken een nerveuze aandoening bij schapen, runderen, paarden en herten.

Gevlekte scheerling
Deze plant bevat de gifstof coneïne, die verlammingsverschijnselen kan veroorzaken.
Ook speekselen, braakneigingen, spierzwakte, moeilijk ademhalen, en sterfte komen voor.

Goudenregen
De zaden van deze plant bevatten de gifstof cystine. Die veroorzaakt krampachtig ademen, braakneigingen, stijging van de bloeddruk, verlamming en sterfte door ademstilstand. Vooral paarden zijn erg gevoelig voor goudenregen, schapen en geiten minder.

Herfsttijloos
De herfsttijloos bloeit in de herfst. Het is een populaire tuinplant, maar hij komt in het wild ook in bossen, duinen en drassige weilanden voor. De plant is zeer giftig voor mens en dier. Zowel de knol als de bloemen en zaden bevatten colchicine. Vroeger werd colchine als ontstekingsremmend middel gebruikt. Het is echter maar een kleine stap van werkzame naar uiterst giftige dosering. De dodelijke dosis wordt geschat op 1 à 1,6 mg colchicine per kilo lichaamsgewicht. Ter indicatie: één zaadje van de herfstijloos bevat al zo’n 4 mg colchicine.

Klimop
Consumptie van klimop of hedera kan leiden tot geïrriteerd slijmvlies, koliek, diarree, braken en mogelijk verlammingsverschijnselen.

Jacobskruiskruid en Klein Kruiskruid
Zowel klein kruiskruid (Senecio vulgare) als jacobskruiskruid (Senecio Jacobaeus) bevatten alkaloïden die vooral schadelijk zijn voor de lever, maar ook voor de hartspier, de nieren en het centrale zenuwstelsel. Runderen zijn gevoelig en paarden. Het gevaar schuilt vooral in hooi. Jacobskruiskruid is dan moeilijk als zodanig te onderscheiden en dus te verwijderen, maar in droge vorm blijft het wel giftig. Bij langdurige consumptie kan het de gezondheid ernstig aantasten. Er is dan sprake van een opgebouwd effect. Schapen zijn veel minder gevoelig voor vergiftiging met jacobskruiskruid omdat in hun pens de gifstoffen van deze plant worden afgebroken. Daarom worden ze wel ingezet bij de bestrijding van jacobskruiskruid. Ook geiten zijn minder gevoelig.

Laurierkers
De groenblijvende laurierkers bevat een cyaanhoudende glycoside. Na opname wordt uit de glycoside door een in de plant aanwezig enzym blauwzuur gevormd. Blauwzuur komt vrij snel in de bloedbaan terecht, waarna het in de lever onschadelijk wordt gemaakt. Als dit niet of niet volledig lukt (bijvoorbeeld door het eten van grote hoeveelheden), treedt blauwzuurvergiftiging op. Dat uit zich in duizeligheid, hoofdpijn, braakneigingen, versnelde ademhaling, bewusteloosheid, coma en tenslotte sterfte.
Bij een lage concentratie is blauwzuur licht irriterend voor de bovenste luchtwegen en slijmvliezen. Bij een gemiddelde concentratie treden krampen en bewusteloosheid op met sterfte binnen een half uur. Bij hoge concentraties is blauwzuur onmiddellijk dodelijk.

Melde
Melde, ofwel witte ganzevoet of melganzevoet kan in pas ingezaaid grasland op grote schaal de kop opsteken. Is er genoeg gras, dan eten de dieren er niet van, maar heeft melde de overhand, dan kunnen schapen en geiten wel degelijk melde binnen krijgen. Omdat melde hoge gehalten oxaalzuur bevat, kunnen dieren na consumptie last krijgen van een daling van het bloedcalciumgehalte. Hierdoor kunnen melkziekteverschijnselen optreden (zoals een onzekere gang, suffigheid, omvallen, blijven liggen, zwakke ademhaling en uiteindelijk sterfte.

Nachtschades (aardappel, tomaat)
In het loof van deze planten komt de gifstof solanine voor. Bij de aardappel zit de gifstof bovendien in de aardappelvruchtjes en spruiten. Aardappelen die onder invloed van zonlicht groen zijn geworden, kunnen ook een gevaarlijke hoeveelheid solanine bevatten.
Kippen, schapen, geiten, paarden, runderen, varkens - ze zijn allemaal gevoelig voor solaninevergiftiging. Het leidt tot een afbraak van rode bloedlichaampjes (haemolyse) en heeft uiteindelijk een dodelijke verlamming hart en ademcentrum tot gevolg.
Zijn uw dieren slap, kortademig, gaan ze speekselen en braken en hebben ze diarree, kijke dan eens of ze misschien het loof van aardappelen en tomaten hebben gegeten.
In droge vorm is nachtschade overigens minder giftig.

Paardestaart (heermoes, kattestaart)
Deze plant vestigt zich bij voorkeur in nat weiland, maar ook in pas ingezaaid weiland. Vooral paarden zijn gevoelig voor de gifstof equisetine en anti-thiamine. Net als Jacobskruiskruid blijft paardestaart giftig in hooi. Consumptie kan leiden tot verhoogde prikkelbaarheid, onzekere gang en soms verlamming. In chronische gevallen kunnen onvoldoende melkgift, diarree en vermagering optreden. Bij runderen kunnen verminderde melkgift, diarree, vermagering, en verlamming optreden.

Rhododendron
De bladeren bevatten de gifstof andromedotoxine. Gevolgen: verlamming van de spieren, braken, koliek, speekselen, trillen. De dood treedt uiteindelijk in door ademstilstand.

Pieris japonica
De veelvoorkomende Pieris Japonica met zijn altijd groene bladeren is ook berucht vanwege de gifstof andromedotoxine. Consumptie kan leiden tot braakneigingen, speekselen, darmkrampen, blauwe slijmvliezen, blauwe tong en verlamming.

Sint-janskruid
Deze plant bevat Sint-jansolie die onder invloed van zonlicht bij dieren vooral op de onbedekte witte huid tot zonnebrand kan leiden. In hooi is de plant minder gevaarlijk.

Smeerwortel
Smeerwortel komt veel voor in bermen. De plant bevat net als Jacobskruiskruid pyrrolizidine alkaloiden en leidt na langdurige consumptie tot aantasting van de lever. Ook zit er veel nitriet in smeerwortel

Taxus
Taxus is vooral berucht doordat deze plant nogal eens terecht komt in snoeiafval. Ademhaling en bloedsomloop worden aangetast door de consumptie van naalden en zaden van de taxus. Schapen, paarden en geiten die van deze plat eten kunnen al na 15 minuten sterven aan een ontregeling van bloedsomloop en ademhaling. Maagdarmproblemen kunnen duiden op consumptie van een zeer geringe hoeveelheid taxus.

Vingerhoedskruid
Een veelvoorkomende, spontaan opkomende plantKenmerken plant met bladeren die drie giftige glycosiden bevatten: digitoxine, gitoxine en gilatine. Vooral kippen en paarden zijn gevoelig voor Vingerhoedskruid. Herkauwers kunnen vrij grote hoeveelheden verdragen omdat de glycosiden in de pens worden omgezet. Voor paarden is 100 tot 200 gram blad al dodelijk; runderen verdragen gemakkelijk 400 tot 800 gram. Symptomen zijn maagdarmproblemen, zoals speekselen, braken, koliek en diarree, een verlaagde en vervolgens versnelde en onregelmatige hartslag, sterfte. Vingerhoedskruid blijft giftig in hooi.

Vogelkers
Plant bevat net als laurierkers cyaanhoudende glycoside. Symptomen: duizeligheid, slingerende gang, hoofdpijn, braakneigingen, schuim op de bek, verwijde pupillen, versnelde ademhaling, bewusteloosheid, coma en tenslotte sterfte.

Waterscheerling
Waterscheerling is een moerasplant die ook in sloten voorkomt. Sloten worden nogal eens schoongemaakt en de plant kan op die manier op het land terecht komen. De giftige stof cicutoxine in deze plant leidt na consumptie tot krampen over het hele lichaam, ontstekingsverschijnselen van het slijmvlies en maagdarmkanaal, speekselen, braakneigingen, maagdarmproblemen, krampen en uiteindelijk sterfte door ademstilstand.

Wolfsmelk
Het melkachtige sap kan huid- en slijmvliesirritatie veroorzaken, braken, diarree en speekselen. Dieren zijn niet geneigd van de plant te eten, maar via het hooi kunnen ze de plant toch binnen krijgen.

Bron : www.levendehave.nl